Bergse familie gaat rijksmonument in Sint Maartensdijk restaureren:

‘Toe aan een nieuwe uitdaging’

Artikel uit PZC - 28 mei 2022
Anne Jansen

Het staat er nu vervallen bij. Maar daar komt verandering in: rijksmonument Grote Muiterij wordt gerestaureerd met behoud van historische elementen. De initiatiefnemers, familie Smeenk, hebben er heel veel zin in. ,,Het is een geweldige plek.” 

Muren met scheuren, een vervallen dak, scheefhangende goten. Het rijksmonument aan de Oude Sint-Annalandseweg, in het buitengebied van Sint Maartensdijk, verkeert momenteel in slechte staat. Hans Smeenk, initiatiefnemer, benadrukt het gelijk: ,,Dat is niet de schuld van de huidige eigenaar. Het gebouw is qua onderhoud heel anders dan gemiddeld. Om de oorzaak te vinden van de staat, moet je veel verder kijken.” 

De Grote Muiterij is een boerderij en bestaat uit verschillende gebouwen: een schuur met een huis eraan vast, een ‘varkenskotje’ en een bak- en karnhuisje. Smeenk is mede-eigenaar van aannemersbedrijf Cauwenborgh in Bergen op Zoom en gespecialiseerd in restauraties. ,,Zo kwam ik hier terecht. De gemeente was met de huidige eigenaar op zoek naar mogelijkheden. Ik werd benaderd vanwege mijn technische kennis.” 

Rosita de Bok, Hans Smeenk (toekomstige eigenaren) en Dies Dorst (huidige eigenaar) (vlnr) © Marcelle Davidse

Hij werd benaderd vanuit zijn expertise, maar al snel besloten hij en zijn gezin het te kopen. Momenteel woont Smeenk met zijn partner Rosita de Bok en hun drie dochters Anne-Roos (19), Marie-Jet (17) en Doortje (12) in de getijdenwatermolen in Bergen op Zoom, ook een monument. ,,We waren toe aan een nieuwe uitdaging. Het einddoel was daar bereikt.” Ook Anne-Roos heeft zin in de uitdaging, vertelt ze. ,,Ik ben opgegroeid met dit soort projecten. We zijn wel toe aan meer rust en ruimte.”

Maar voor de familie er intrek kan nemen, moet nog best wat gebeuren. ,,In principe gaan we hier restaureren met behoud van historische elementen. Dat houdt in dat we zoveel mogelijk proberen te behouden. Maar dat gaat niet met alles. Er is bijvoorbeeld een muur die op instorten staat. Die moet er wel uit en daar moet iets nieuws voor terugkomen”, vertelt Smeenk. 

Om het plan te maken vroeg de familie ook hulp aan een tuinarchitect. Zo willen ze het geheel passend maken in het Zeeuwse landschap. ,,Ook zetten we ons in voor de biodiversiteit. We gaan struiken wegzetten, een hofje van voor maken, zodat het in het landschap past. We willen daarvoor ook Stichting Landschapsbeheer Zeeland om hulp vragen”, vertelt De Bok. 

Dorst is geboren op de boerderij en nooit meer weggegaan

In het gerestaureerde pand gaat de familie Smeenk- De Bok straks wonen, maar er wordt ook een huis gemaakt voor de huidige eigenaar Dies Dorst. De familie gaat in de boerderij en een klein stuk van de schuur wonen, Dorst gaat in de schuur wonen. Dorst is geboren op de boerderij en nooit meer weggegaan. ,,Het zal wel even wennen zijn”, antwoordt hij lachend op de vraag wat hij van zijn nieuwe huisgenoten zal vinden. De Bok: ,,We wisten al na drie dagen dat we ermee aan de slag wilden. Maar vonden het lastig dat Dies hier weg zou moeten. Als je hier bent opgegroeid en hier altijd hebt gewoond…”  

Tussen de woningen komt een open ruimte. ,,Daar kunnen bijvoorbeeld verenigingen gebruik van maken. We willen anderen ook mee laten genieten.” De totale restauratie gaat zo’n drie jaar duren, schat Smeenk. Wanneer het precies gaat beginnen, hangt af van subsidieaanvragen, die nog beoordeeld moeten worden. 

Bronnen:

  • Foto’s en tekst: PZC